мылтық — зат. Сүбесі, дүмі, затворы бар аң, құс атуға, соғыста қолдануға арналып жасалған дәрімен атылатын қару. Мылтықтың алғашқы түрлері қазақ арасында XV XVII ғасырларда белгілі бола бастады. Оның шитті, бытыралы, білтелі, шүрпілі, опырмалы, қосауыз,… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
пілтелі — мылтық. Пілтесіне от қою арқылы атылатын мылтық. Олардың арасында п і л т е л і м ы л т ы қ, күміспен әшекейленген қайыс жүген көзге түсетін (Ж.Бейсенбаев, Жасын тағдыр., 46) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қырлы мылтық — (Түрікм., Небид.) білтелі мылтық … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
біратар — зат. көне. Бір ақ атылатын білтелі мылтық. Қару дегенде не құнжаулы қару дейсің. Құс мылтық сияқты б і р а т а р білтелілер, қылыш пен найза (Қ. Тоқмырзин, Керзаман, 3, 131) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қораман — зат. көне. Білтелі мылтық. Анау ойрат қ о р а м а н оқ бүркіп жұлып түсіреді ғой (С.Сматаев, Елімай, 2, 395). Қорам мылтық. жерг. сөйл. Қараман. Үңгірдің аузына қолына қ о р а м м ы л т ы қ ұстаған бір еңгезердей қара мерген отырып алды… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шиті — зат. Ерте кездерде болған, стволы ұзын, екі таянышы (сирағы) бар білтелі мылтық … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
жаптырыл — жаптыр етістігінен жасалған ырықсыз етіс. Оң жақ босағада ескілеу, күміс ж а п т ы р ы л ғ а н білтелі мылтық, қылыш, ескі қорамса ілулі тұр (Жұлдыз, 1972, №6, 99) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қайыс — айыл. Жалпақ қайыстан жасалған айыл; тартпа. Қ а й ы с а й ы л көбінесе қайыс таспадан жалпақтап тілініп, қабатталып жасалады (Қаз. этнография., 1, 99). Қайыс бұттанды. Бұты қайысша созылды. Бекіністің әумесер әскері болса: жете алмаса да, арық… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
пешіл — зат. көне. Білтелі мылтық. «Шіркін, осындай бес зеңбірек, бес жүз п е ш і л болса ғой» деп ойлады Ораз Мұхамед (М.Мағауин, Аласапыран, 300). П е ш і л саны төрт жүздей ғана екен, Ораз Мұхамед азырқанбады (Бұл да, 2, 281) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шамқал — зат. х а л қ. білтелі мылтық. Әбілқайыр орыс патшайымына елші жібергенде сұрағаны алты жүз ш а м қ а л екен. Орыс патшасы қазаққа соны да қимаған ғой (Қ.Тоқмырзин, 3, 257) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
